Bijbelse thema's: Onze keuze en God's liefde,

waarom de boom van kennis van goed en kwaad?

Hans van Buitenen

Datum: 2008-11-30

Wijziging data: 2009-08-22, 2016-01-02

Inleiding

Deze tekst gaat in op de vraag waarom de boom van kennis van goed en kwaad in de tuin van Eden stond. Op voorhand geef ik aan dat mijn bevindingen wat op gespannen voet staan met de gangbare uitleg.

Vragen

Onze keuze

Het houd me steeds weer bezig. Als ik Lees over onze zonden, over de liefde van God voor ons, steeds moet ik dan weer denken aan die eerste keuze, het eten van de boom van kennis van goed en kwaad en vraag me dan af, wat zou ik doen?

Het is zo moeilijk om me daar een reel beeld van te vormen. Ik kan me maar nauwelijks een beeld vormen van hoe de tuin van Eden eruit gezien heeft. Hoe dat functioneerde, zonder gebrek en pijn. Of er verval was van bladeren en vruchten? Of bleven ze daar maar hangen, jaren lang, tot iemand ze plukte. Ik weet het werkelijk niet. In onze wereld is verval zo normaal dat we iets anders niet begrijpen.

En hoe was het om samen met de almachtige op vriendschappelijke basis door de tuin te lopen? Ook weer zo iets wat zo ver van me is... en toch ook weer niet...

Het beantwoorden van vragen die we hebben over die periode is dus eigenlijk onmogelijk, tenzij de Vader ons de antwoorden influistert. Wat ik zeggen wil is, het beantwoorden van deze vraag is buitengewoon moeilijk en zal, voor zover ik weet, nooit door mensen bewezen kunnen worden. Het zal altijd een aanname zijn, gebaseerd op hoe God zich laat zien in de bijbel.

Om terug te komen op die vraag. Welke keuze zou ik maken? Het vertrouwen in God moet groot geweest zijn. Minstens zoals een klein kind zijn vader ziet. En dan die vraag van de slang? Waarom gingen ze daar op in?

We moeten God vertrouwen, maar de mens heeft grote moeite met zijn beperktheid en blindheid. Ik denk dat die vraag ook voor mij een grote uitdaging zou zijn. De nieuwsgierigheid en onderzoekingsdrang zit diep in ons. Een baby begint daar al mee en het stopt pas als we dood zijn. Als er ook maar iets van die onderzoekingsdrang in Adam en Eva gezeten heeft moet die vraag een grote uitdaging geweest zijn.

En dan kom je weer bij diezelfde vraag terug. Welke keuze zou ik maken? De keuzen tussen "blind vertrouwen" en zelf op onderzoek gaan? Als je God niet goed kent dan kies je voor het tweede. We zijn continu op zoek naar kennis en pas als we ontdekken:

• hoe beperkt wij zijn en
• wie God is en
• hoe ongelofelijk complex de wereld is

dan kunnen we hem vertrouwen en weten we dat we hem ook moeten vertrouwen. Net als Abraham, die aan het begin onderhandelde met God, en later blindelings deed wat God hem vroeg op een moment dat hij het niet begreep.

Konden Adam en Eva overzien wat de gevolgen waren van hun keuze? Ik denk dat het antwoord op de tweede vraag “nee” is. Hun handelen en hun reactie daarna heeft voor mij toch iets kinderlijks.

Als ik nu eens aan neem dat dat precies is wat ze waren, kinderen aan het begin van hun ontdekkingstocht. We weten niet hoe lang het heeft geduurd tot ze deze val maakte. Ook weten we niet hoe wijs ze waren, of hoe kinderlijk. Genesis geeft ons de indruk dat Adam en Eva al vrij snel na hun schepping vielen en dat die val erg diep en hard was.

Waarom die boom?

Er zijn verschillende theorieën waarom die boom in de tuin van eden staat.

Een theorie zegt iets als “het zaad was er al”. Die theorie is voor mij totaal onacceptabel . Dit is geheel in strijd met de wijsheid en almacht van God.

Vrij veel mensen zeggen “zonder een alternatief geen keuze vrijheid”. Die boom stond daar om ons er voor te laten kiezen de vader te gehoorzamen. Voor mij is dit de meest aannemelijke optie. Door heel de bijbel heen zie je dat God ons vrijheid geeft. Hoe voorzichtig hij ons benaderd. Hij verlangt er naar dat wij zelf uit vrije wil voor hem kiezen. Hoe kan dat dan als er niets te kiezen valt? Wij zetten onze kinderen in de box als we even de handen vrij willen hebben. Onze vader doet dan anders.

Onze val!

Maar ook hiermee ben ik er niet. Wat ik me ook steeds afvraag is: Als God ons gemaakt heeft en onze zwakheden en onderzoekings drang kende, kon hij dan niet weten dat we onvermijdelijk, vroeg of laat deze fout zouden maken?

Nog een vraag: Waarom die slang? De slang had zeker veel meer kennis over de vraag die hij stelde dan wij. Waarom liet God dit toe? Waarom wierp hij die slang op aarde bij zijn geliefde kinderen? Het schijnt me zo toe dat wij ons dit niet durven afvragen omdat we de gevolgen van die vraag niet aan kunnen. Ook hier hoor je weer antwoorden als "de slang was er al" of "de slang was er eerder". Ook hier is dit voor mij geen verklaring, God heeft dit bewust toegelaten. Hij is almachtig, zijn wijsheid gaat die van ons verre te boven. "het was er al" doet me te veel denken aan de excuses die ik hoor van mensen.

Waarom liet hij het toe dat zijn geliefde kinderen verleid werden en zo hard vielen?

Een weg om te gaan?

Een tussentijdse evaluatie

Als ik de dingen die ik hierboven genoemd heb samenvoeg, en mezelf niet toesta om verstoppertje te spelen, wat krijg je dan?

God heeft de mens geschapen naar zijn evenbeeld. Hij kende de eigenschappen van de mens volledig.

God heeft die boom daar bewust geplant. God laat niets aan het toeval over en word niet verrast door zijn eigen schepping. En toch zeker niet, zo vroeg al door een boom!

De satan is bij ons op aarde gebracht. God moet hebben geweten dat dit tot probleem zou leiden. Een toevalligheid, of een moment van onoplettendheid, daar is mijn Vader veel en veel te groot voor.

En... God heeft al eerder een aantal van zijn dienaren zien vallen.

Zou het zo kunnen zijn dat de Vader ons dit wilde besparen en ons inderdaad kennis van goed en kwaad wilde geven. Dat hij ons vanaf het begin wijs en weerbaar wilde maken, dat hij ons wilde leren wie hij is, op een indringende en diepgaande manier.

Het probleem is alleen dat kwaad en de vader niet samen gaan en dat kwaad een hoge tol eist.

Onze Vader heeft ons gezegd wat goed voor ons was maar wij waren zwak en onwetend. Hij laat ons groeien en sterk worden, we worden gereinigd door het vuur en... hij betaalde de prijs die dat gekost heeft, en nog steeds kost.

Twijfel

Ik zal nooit kunnen bewijzen of dit een product is van inspiratie of menselijke redenatie.

Wat ik weet ik dat ik dit niet zelf heb uitgevonden. Ik zie dit niet als een product van menselijke redenatie. Eigenlijk wist ik vanaf het begin wel ongeveer, wat ik aan het einde als conclusie op zou schrijven. De intentie van deze tekst was meer een onderzoek: Als dit waar is, hoe past dat dan in de bijbel? En, van wie komt dit?

Beproefd alle dingen...

Onrijp?

Maar hier stopt het niet, de gedachte dat deze weg hier op aarde niet zo maar een ongelukje is, sluimert al langer bij me. Nu, terwijl ik het boek “Echt Christendom” aan het lezen ben, komt ze weer sterk terug. Het is net of dit boek deze gedachte doet opleven en bevestigd.

Er staat een verhaaltje in over een onrijpe appel.

Is de appel slecht? Nee. Moet er iets aan veranderd worden? Nee, ze is alleen nog niet klaar. Ze heeft alle eigenschappen in zich, ze is volmaakt gemaakt volgens een plan. Ze moet alleen nog wat rijpen. Zo ook wij, we zijn volledig geaccepteerd door God, hij wijst ons nergens op af. We moeten alleen wel onze reis hier op aarde voltooien om tot volle wasdom te komen.

Als ik dit overdenk, stond er niet ergens dat wij later over de engelen moeten oordelen? Als dat zo is, zijn de lessen die we hier leren dan niet een voorbereiding op...? Als ik aan die toekomst denk, met de ervaringen hier op aarde, dan voel ik alleen grote vrees en zeer grote terughoudenheid ook maar iemand te veroordelen.

Het Belang van die boom

Onbelangrijk menselijk geredeneer?

Mijn eerste gedachte over de vraag “waarom die boom hier is”, waren eerst, ach, zo belangrijk kan dit onderwerp niet zijn. Als ik geloof en doe wat Jezus me zegt dan zal dit zo belangrijk niet zijn.

Alleen, ik heb steeds het gevoel dat dit onderwerp veel dieper gaat en het laat me niet los. Gedachten hierover komen als losse stukjes, als een vervolgverhaal in mijn geest in een periode van meerdere weken. Heel opvallend is dat de dingen die zijn opgeschreven later nauwelijks gewijzigd worden. Alleen t.b.v. de opmaak en de leesbaarheid worden correcties aangebracht.

Het belangrijkste onderwerp van het boek “Echt Christendom”, is de rechtvaardigheid van ons die in Hem geloven. Dit besef heeft een grote impact op de kracht van ons licht. Ik heb het idee dat het issue van die boom, dat hoe je daar tegen aan kijkt, een diepe impact heeft op je relatie met God.

In het midden van...

Ik lig in bed en dit onderwerp sluimert zo door mijn gedachten, ik kan er eigenlijk geen andere kant mee op. Het idee van “Het zaad was er al” blijft voor mij onacceptabel. En dan ineens realiseer ik me: “Die boom stond in het midden van de tuin!” dat is geen toevalligheid, het is iets belangrijks. Als wij die boom geen plaats weten te geven dan missen we iets belangrijks. God heeft hem bewust midden in de tuin gezet en hij stond niet zo maar toevallig ergens in een verloren hoekje. De mens zou daar ontelbare malen langs moeten lopen.

Het is net of God wist wat er zou gebeuren en hij besloten had ons door het vuur te zuiveren voor hij ons over veel kan aanstellen.

Opnieuw die vraag

Wat zou ik doen?

Helemaal aan het begin vroeg ik me af, wat zou ik doen? Ik heb die vraag nog niet echt beantwoord. Ik ben bang dat ik mijn nieuwsgierigheid uiteindelijk ook niet zou hebben kunnen bedwingen. Let goed op, als je genesis goed leest en als ik mezelf in die situatie verplaats dan is de verleiding om kennis te hebben erg groot. Om steeds in afhankelijkheid en onwetendheid verzorgd te worden, binnen vast omlijnde grenzen, zonder ook maar bij benadering te weten waarom, daar kiezen wij niet voor. Maar of dat nu komt door mijn huidige gevallen staat? Als ik daar nu over denk dan is mijn gedachte daarover: Nu heb ik (enig) inzicht in onze, mijn, beperkingen. Nu weet ik waarom ik de Vader vertrouw, hoe ver hij boven me staat. Wat daarom ook steeds door mijn hoofd gaat is dat God ons gegeven heeft waar we om vroegen. Hij wist hoe zwaar het zou zijn maar hij wist ook, dat het leven in onwetendheid uiteindelijk misschien voor ons nog wel moeilijker zou zijn. Hij heeft het ons gegeven en uiteindelijk ook de prijs betaald voor de fouten die wij maakte ver bij hem vandaan. (Hier word bedoeld, ongehoorzaamheid en hem ontkennen)

Opnieuw die twijfel

Ik worstel al een tijdje met dit onderwerp. Nu heb ik het opgeschreven en het ziet er best aardig uit. Het sluit voor mij best aardig bij de bijbel aan. Het probleem is alleen dat ik er niet gerust op ben. Heel de tijd is het net of ik zo'n zachte stem hoor die me vraagt of ik mezelf niet te veel aan het rechtvaardigen ben. Het is net of wat ik opgeschreven heb ons min of meer vrijpleit en onze schuld verzacht en dat vertrouw ik niet.

Kortom, twijfel over wat ik hierboven heb opgeschreven.

De verloren zoon

Hoe meer ik over deze uitleg nadenk, hoe meer ik denk dat dit ons helemaal niet vrijpleit. Als ik denk aan de talloze keren dat wij God verlaten hebben (1-Samuel 8:1..9)

[1] Toen Samuël oud geworden was, stelde hij zijn zonen als rechters over Israël aan. [2] Zijn eerstgeboren zoon heette Joël, de tweede heette Abia; beiden waren rechter in Berseba. [3] Maar de zonen bewandelden niet de wegen van hun vader; zij waren op hun eigen voordeel uit, namen geschenken aan en verkrachtten het recht. [4] Daarom kwamen de oudsten van Israël bijeen, gingen naar Samuël in Rama [5] en zeiden tegen hem: ‘U bent oud geworden, en uw zonen bewandelen uw wegen niet. Stel daarom een koning aan om rechter over ons te zijn, zoals alle volken er een hebben.’

[6] Maar Samuël vond het ongepast dat ze voorstelden: ‘Geef ons een koning om rechter over ons te zijn.’ Daarom bad hij tot de heer. [7] Maar de heer zei tegen Samuël: ‘Doe wat het volk wil, wat zij u ook vragen, want ze verwerpen niet u, maar Mij; Mij willen ze niet langer als koning. [8] Wat ze u aandoen, hebben ze altijd al gedaan: vanaf de dag dat Ik hen uit Egypte geleid heb tot op de dag van vandaag hebben ze Mij verlaten en andere goden gediend. [9] Ga dus in op hun verzoek, maar waarschuw hen helder en duidelijk en zet hun uiteen welke rechten de koning die over hen heerst, zal laten gelden.’

Een zin die hier pijnlijk in naar voren komt is vers 8,

“Wat ze u (nu) aandoen dat hebben de altijd al gedaan (bij mij)”.

Waarom wijzen wij Hem steeds af? De zonden die we daar begaan worden niet afgezwakt door deze uitleg.

Het is net of het verhaal van de verloren zoon, het verhaal van de schepping in een notedop is. Wij dwalen af en komen terug bij onze vader en hebben (veel) meer liefde voor hem dan de zoon die bij hem was gebleven. Het ging de zoon die terug gekeerd was niet om het vee wat was geslacht, hij zag de liefde van zijn vader in dit welkom, terwijl de zoon die was gebleven alleen de materiële kant zag en wees op zijn eigen verdienste. Zo worden wij door het vuur gereinigd voor Hem.

De eerste zonde

De keuze van Adam, de eerste zonde word ook wel de erfzonde genoemd. In dit stuk is het begrip zonde nog onvoldoende aan bod gekomen. Zonde betekend je doel missen, te kort schieten, je verzetten tegen gods wil. Wat staat hierover in de Bijbel?

Hosea 6:7

Zij hebben met Adam het verbond geschonden, zo zijn zij Mij ontrouw geworden.

Hier staat de ongehoorzaamheid van Adam als voorbeeld voor ontrouw, voor de hoererij van o.a. Juda.

Een slechte keuze

De keuze van Adam was dus echt verkeerd, niet slechts een onvermijdelijke stap om de huidige (zware) leerweg in te gaan, maar echt tegen Gods wil in.

Dit uitgangspunt past veel beter bij wat je om je heen ziet. De keuzes die mensen maken, in onwetendheid, hardnekkig steeds opnieuw dezelfde fouten maken. Vroeger, in het oude testament, in het nieuwe testament en ook nu. Het is alsof er een zware vloek rust op ons die velen van ons verblind en verhard. Het is om te janken als je ziet hoe mensen zichzelf en anderen beschadigen, maar vooral zichzelf. Dit gaat veel te ver en laat zich niet verklaren, alleen door dat het ons een leerweg is.

En dit is eigenlijk ook waar ik het meeste mee worstel, met onze onmacht. Onze beperktheid. Onze blindheid, ons slechte geheugen, onze doofheid, onze angst, ons wantrouwen tegenover anderen en tegenover de Heer. We zijn zo gehandicapt, dat het een wonder is dat nog iemand de Heer vind. Eigenlijk vinden we hem ondanks wie we zijn. Ik weet inmiddels dat onze beperktheid ons beschermd tegen trots en hoogmoed, maar onze beperktheid verhinderd ons ook de Heer te herkennen, hem op te merken, te weten wat hij voor ons heeft gedaan en dat nu vind ik zo moeilijk.

Zie ook Onze trots en onze zwakte.

De praktijk

het ervaren en zien van het kwaad?

Een vraag die me steeds weer bezig houd is: "Wat is de aard van autisme?" Een lichamelijk gebrek? Of word het veroorzaakt door een geestelijke belasting? Beide hebben een erfelijke component. Achter deze vraag licht de vraag: "Hoe komen we er van af?" of waarschijnlijk zelfs: "Hoe komen we er zo snel mogelijk van af?"

Is het niet heel vaak in dit leven zo dat de weg die je gaat belangrijker is dan het bereiken van het einddoel? Het zou best wel eens zo kunnen zijn dat we moeten ervaren, ondergaan, dat waar we zelf om gevraagd hebben en we moeten niet steeds proberen er onderuit te komen door God om genezing te vragen. Heel vaak, en zeker bij autisme is het vragen om genezing ook afwijzing van de persoon zoals hij of zij is.

Passief ondergaan van deze wereld?

Op dit moment voel ik me zwak, pas ziek geweest en nog steeds voel ik me zwak. Dan merk ik ook dat ik toch te makkelijk veroordelend ben. Bij Linda bijvoorbeeld zeg ik heel makkelijk dat ze alles bij elkaar liegt maar best vaak merk ik dan achteraf, als we doorpraten, dat het toch best zo zou kunnen zijn dat ze gewoon eerlijk zegt wat de denkt.

Op deze momenten, half ziek en falend voel ik me incapabel. Als ik dan denk aan de beloften die ons gedaan zijn, en de beloften waarvan ik soms zelf droom, dan voel ik me een hopeloos geval wat steeds maar in dezelfde valkuilen trapt en met allerlei lichamelijke en geestelijke zwakheden en gebreken te kampen heeft.

Zoiets leid makkelijk tot nogal depressieve gedachten. Het hierboven staande overziende krijg je dan de gedachten, dat je jezelf er maar op toe moet leggen om alle gebreken en zonden van deze wereld te ondergaan, ik bedoel, in hun midden zijn, verdragen en dat ik de de droom van er iets aan te doen voorlopig maar moet vergeten. Ik dacht, als de tijd daar is, dan moet hij me maar oprapen. Ik schrok daar nogal van.

Erfzonde?

Wat is zonde eigenlijk?

Ik bemerk hier twee gedachten. Als het over de gebrokenheid van de wereld gaat, spreken we van erfzonden. Zonden die eerder begaan zijn en waar wij nu de gevolgen van ondervonden. Vaak word dit als straf gezien. Daarnaast is er het niet doen van God's wil, het missen van je doel, tekort schieten. In het ene geval dus straf en in het andere geval een verkeerde keuze. Dit lijkt soms zo tegenstrijdig.

Nu ik dit zo opschrijf merk ik dat deze niet tegenstrijdig zijn maar complementair. Erfzonde doelt op de gevolgen van ons handelen (niet op straf dus) en de zonden in het heden doelen meer op de beslissingen die we nu nemen, de keuzes die we maken.

Goed?

Als er geschreven word over de boom van kennis van goed en kwaad dan gaat het (nagenoeg?) uitsluitend over kwaad, over de gebrokenheid van deze wereld en de zonden van de mens. Het Christendom is besmet met het Griekse denken waarbij het lichaam en het vlees synoniem zijn met slecht en zondig. Maar hoe zit het met dat andere woord in die naam?

Ik geloof dat wij hier op aarde vooral ook de goedheid en de liefde mogen leren kennen. Door zowel goed als kwaad te zien word het duidelijk dat goed en kwaad heel vaak een keuze is. Dat deze wereld niet alleen maar een gebroken wereld is, een tranendal, waar we ons doorheen moeten slepen. Nee, wat opmerkelijk is aan dit stuk, is dat de weg die wij moeten gaan er zo sterk in na voren komt. De (leer)weg is hier op aarde heel vaak belangrijker dan de aankomst, de voltooiing.

In een bedrijf is het voltooien van een project essentieel en alles richt zich op het eindresultaat. In geestelijk opzicht echter, is het eindpunt slechts een moment en is de weg, het project zelf een leer traject waarin je laat zien en leert hoe je met mensen omgaat.

De weg leert ons en is blijvend. De aankomst is een momentopname die vrijwel meteen over gaat in het begin van een nieuwe weg. Dit natuurlijk met uitzondering van ons levenseinde want dat is waar het uiteindelijk allemaal in samenkomt.

Satan op aarde

Ik vroeg me dus eerder af waarom satan op aarde is gezet. Dat dit geen toevalligheid is, of een ongelukje. Zou het zo kunnen zijn dat satan hier is om die andere helft van onze vraag in te vullen, het kwaad? Wij vroegen om kennis van goed en kwaad, het goede is voor onze Vader geen probleem, maar het Kwade, dat is niet in Hem. Hoe moest hij ons die kennis geven?

Een gedachte die hierbij in mij opkwam was dat dit deels ook de haat van satan voor ons verklaard. Dat hij ondanks alles nog steeds onder, de autoriteit van de Heer valt en zijn voortbestaan word verklaard door onze vraag. Ook hij is er dus in zekere zin om ons te dienen?

En hoe zit het met die slang? Was dat dezelfde als de satan nu? Dat word altijd aangenomen, maar is dat wel zo? Als we de Bijbel eens wat letterlijker interpreteren (wat soms heel verrassende inzichten geeft)

[1] Van alle dieren, die de heer God gemaakt had, was er geen zo sluw als de slang. Ze zei tegen de vrouw: ‘Heeft God werkelijk gezegd dat je van geen enkele boom in de tuin mag eten?’

Tel daar nu eens bij op: “Toeval is een woord van de heidenen”. Dit bevestigd de aanname dat die boom (en die slang) er waren om ons een keuze voor te leggen en om ons voor God te laten kiezen. Opnieuw moet ik dan terugdenken aan het verdriet in die zin van 1-Samuel 8:8.

Doorredeneerde op wat hiervoor staat zou de satan dan pas na de zondeval op aarde geworpen zijn en dat verklaard dan ook zijn aanwezigheid hier.

Let op, dit is een hypothese, geen geaccepteerde bijbelse verklaring.

In het kort weergegeven krijg je dan:

Eerst was er de boom van kennis van goed en kwaad en de slang. Zij moesten de mens de mogelijkheid geven op God te vertrouwen. In plaats daarvan lieten ze zich verleiden en kozen ze voor een eigen weg. Onze Vader betreurde dit maar heeft onze keuze gerespecteerd. Hij dacht, laat ik hen geven wat ze vragen, dan kunnen ze zien wat ze gedaan hebben, maar laat ik hen ook een weg terug bieden. Ze kunnen dan zelf ontdekken waarom het beter is op mij te vertrouwen en alsnog de goede keuze maken.

Toen heeft hij de Satan op aarde gegooid om naast het goede ook het kwade in de wereld te brengen.

En die boom, onze Heer kan toch niets slechts maken?

In de meeste geloofs-gemeenschappen gaat men er van uit dat onze Heer niets slechts kan maken en zit daarom een beetje met de oorsprong van die boom in zijn maag. Men zegt dat, het zaad was er al, of die boom is de schaduwzijde van de boom des levens.

Ik zie dit als het ontwijken van het probleem.

de boom van kennis van goed en kwaad in zichzelf niet slecht hoeft te zijn. Het kan ook gewoon een boom als alle andere bomen zijn, maar beladen met een gebod om ons te testen. De Heer test ons, op verschillend plaatsen in de bijbel is dit vastgelegd.

Het eten van die boom representeert het ongehoorzaam zijn met de betekenis die aan de boom gegeven is en de reactie van God is ons te geven waar we voor gekozen hebben.

Volgens. Ap: Eten van die boom impliceerde dat de mens zou willen weten wat goed en kwaad was zonder God te raadplegen. (Buiten de relatie met God om) Deze omschrijving is beter omdat deze benadrukt dat we niet alleen ongehoorzaam zijn, maar dat, “waar we voor kiezen”, ook aangeeft dat we God zelf afwijzen.

Conclusie

De weg van de Heer

Mijn voorlopige conclusie (heel compact weergegeven) is dat

• God wist wat hij deed. Hij heeft die boom daar bewust gezet
• Hij gaf ons de keuze
• Wij kozen er voor zelf kennis te hebben en niet op Hem te vertrouwen. Deze keuze was verkeerd maar God respecteerde deze keuze en gaf ons waar we om vroegen.
• God heeft ons een weg gegeven waarin we zowel goed als kwaad leren kennen
• God betaalde de prijs voor onze keuze. Door het offer van Jezus worden we ontdaan van het vuil van deze wereld, we worden witter dan sneeuw en kunnen weer terug naar de Vader die ons gemaakt heeft.

En ik?

• Door wat ik hier op aarde zie en meemaak groeit er een sterk verlangen naar zijn leiding en zijn wijsheid. Eigenlijk verlang ik (weer terug) naar de situatie van voor de eerste zonde.
• Ik zie de zonde van Adam en Eva niet meer als een zonde in een ver verleden, van anderen waar ik nu door moet leiden. Nee, nu zie ik de situatie op aarde veel meer als het gevolg van onze en mijn keuze als mens. Keuzes die nog steeds gemaakt worden in het hier en nu.

Tot slot!

De keuze die wij nu steeds weer dagelijks krijgen is of we vertrouwen op God, of op ons zelf. Geven we ons zelf over aan zijn wijsheid of gaan we onze eigen weg? Het verhaal van Adam en Eva is ons verhaal!

Nabeschouwingen

Het belang

De zondeval is een van de slechts begrepen begrippen van het Christelijk geloof en, naar ik meen ook een van de belangrijkste. Als we dit niet kunnen uitleggen dan zie ik dat als een serieuze handicap. Jezus is de weg. Hij heeft de weg vrijgemaakt, maar hoe zit dat nu precies? De laatste tijd zie ik steeds betere beschrijvingen van het offer van Jezus, maar een gedegen verklaring van wat wij fout hebben gedaan, dat miste ik. “Het is mooi” als Jezus je red uit je zonden, maar krijgt dat offer niet veel meer waarde en betekenis als je begrijpt wat de zonde is die je begaan hebt?

Als iemand tegen je zegt: “ik vergeef je” zonder dat je door hebt wat het is wat je misdaan hebt, zeg je dan niet gemakkelijk “ja ja ja, het is wel goed”. In dit geval wil ik me er zo niet van af maken. Als hij me een zo belangrijke gave geeft, laat mij die dan eens fatsoenlijk bekijken en onderzoeken. Niet omdat ik denk dat er wat mis mee is. Nee, ik wil begrijpen wat hij me gegeven heeft.

De zondeval, door Adam en Eva die ongeveer zesduizend jaar geleden een verboden vrucht aten, heeft tot gevolg dat de mensheid in het ongeluk gestort word. Als het daar bij blijft, zijn we dan niet erg bang om onze Vader te bevragen?

Als ik op deze wereld rond kijk, zie en lees wat daar allemaal uitgespookt word. En je zet dat af tegen de heiligheid van de Vader, dat zijn middelen en gaven op een dergelijke manier gebruikt worden... dat is op zich al een groot mysterie. Hoe kan een heilig God, vol liefde en zonder gebrek dit aanzien. Alles wat er is is uit hem en het word door ons bevuild door onze daden. Hoe kan dit? Hij is overal en hij ziet alles, hoe kan hij dit aanzien?

Het mysterie van hoe hij dit kan aanzien, dat word hier niet beantwoord maar wat wel heel concreet word is dat wij kinderen op onderzoek uit gingen en Hem niet konden vertrouwen op zijn woord. Hij heeft ons, uit liefde, die vrijheid gegeven, ondanks de gevolgen. Wij belanden daardoor in een staat waardoor we de nabijheid van God niet meer kunnen verdragen. Jezus betaalde de prijs voor onze onderzoekingsdrang.

De leerweg in de bijbel

Hebr 5:8 Hoewel Hij Gods Zoon was, heeft Hij in de school van het lijden gehoorzaam geleerd...

Wow, als dit over Hem gezegd word, geld het dan niet nog heel veel meer voor ons?

Andere visie

Velen binnen het Christelijk geloof gaan uit van een God waarin geen kwaad schuilt. Ze zeggen daarom dat hij de boom van kennis van goed en kwaad niet geplant kan hebben.

Beth Barone (*1) zegt: God zet geen boom in een tuin om de mens te testen en hem de mogelijkheid te geven zijn ondergang tegemoet te gaan. Dat is geen liefde.

Met name het laatste geeft heel goed weer waarom mensen niet kunnen geloven dat god die boom daar zelf heeft gezet.

Dit is duidelijk een verschil met wat hierboven beschreven word. Eerst had ik gehoopt dat hierover overeenstemming bereikt zou kunnen worden maar dat zal wel naïef geweest zijn. Het is lastig als je moet nadenken wat je tegen wie mag zeggen om te voorkomen dat je de ander kwets of uit het evenwicht brengt.

Ik denk dat het goed is ook deze visie te respecteren en er niet over te strijden. Dit mag nooit leiden tot verdeeldheid. Waarschijnlijk kan ik hier een opdracht in herkennen om om te gaan met verschillen. Verschillen, dat is binnen het geloof toch een gegeven.

Verschil in beleving

Naast een verschil in visie is er ook en verschil in beleving. Ik heb al een aantal malen gehoord: Jij gaat wel diep. Frans. zei, “je moet wel beseffen dat niet ieder er zo in zit”. Niet ieder heeft behoefte aan deze diepte. Een gelovige kan heel goed dichter aan de oppervlakte leven en meer liefde en warmte in zich hebben. Dat is anders en ieder heeft kracht met andere gaven. Ook hier moet je oppassen dat je de ander niet overvraagt of in verwarring brengt met ongevraagde theologische discussies. Ik verwacht zelfs dat de meeste mensen hier niet op zitten te wachten.

Gevaar

Ik heb het hiervoor al even genoemd, maar door een recente ervaring word het belang hiervan nu nog duidelijker zodat ik het nog een keer expliciet noem.

Je moet zeer voorzichtig zijn met het bevragen, of bekritiseren van de grondvesten van iemands geloof, dat kan heel pijnlijk zijn en iemand volledig uit zijn evenwicht halen.

Daarnaast, als je deze stelling niet goed kunt inpassen in de liefde van God, en je accepteert toch het feit dat God ons deze keuze bewust gegeven heeft, bijvoorbeeld omdat met opkijkt tegen degene die dit uitlegt, dan kan er een misvorming van het Godsbeeld ontstaan.

Appendice

Lectuur verwijzingen

1) Het Masterplan.

Beth Barone

Andere doc formaten: